یکی از اختلالات روانپزشکی، اوتیسم است که نیاز به درمان دارد. چنانچه بهترین راهکار درمان اوتیسم به کار گرفته شود، تا حد زیادی می‌توان شاهد کاهش علائم این اختلال بود؛ به این ترتیب که فرد می‌تواند فعالیت‌های روزانه خود را با موفقیت بیشتری سپری کند. درنتیجه توجه به این نکته مهم است؛ چراکه ممکن است برای هر کودک به درمان متفاوتی نیاز باشد. در این مقاله با ما همراه باشید تا همه چیز درباره درمان این اختلال را بررسی کنیم.
بهترین زمان درمان اتیسم با بهترین راهکار درمان اوتیسم
متاسفانه طی سال‌های اخیر میزان ابتلا به اوتیسم افزایش یافته است. با این روند صعودی لازم است پدر و مادرها از همان ابتدا تمام فعالیت‌های فرزند دلبند خود را بررسی کنند و سعی نمایند پیش از دو تا سه سالگی به کشف نشانه‌های غیر طبیعی در کودک خود بپردازند. در حقیقت یکی از نکات مهم در رابطه با این بیماری، تشخیص به موقع است. شاید بپرسید که دلیل تاکید بر این موضوع چیست؟ مغز کودک تا حدود ۳ سالگی به رشد خود ادامه می‌دهد و انعطاف پذیری آن بیشتر از سنین دیگر است؛ به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کنند که بهترین زمان برای درمان اوتیسم و افزایش تاثیرگذاری آن، زمان کودکی است تا بتوان بهترین نتیجه را از درمان گرفت. البته در این زمینه مراجعه بهترین کاردرمانی غرب تهران نیز می‌تواند کمک هاب موثری به شما داشته باشد.
با این تفاسیر اگر می‌خواهید اتیسم کودکتان پیشرفت نکند و در سنین بالاتر خالق مشکلات بیشتری نشود، توصیه می‌کنیم که یک راهکار به موقع و مناسب را انتخاب کنید. در واقع در صورت مشاهده رفتارهای غیر عادی توسط کودکتان بهتر است هرچه سریعتر مداخله و درمان را آغاز کنید و به هیچ عنوان زمان طلایی درمان را از دست ندهید. به بیانی به تعویق انداختن درمان می‌تواند به صرف زمان و هزینه بیشتری برای خانواده‌ها منجر شود.
آیا درمان اوتیسم بدون مصرف دارو امکان‌پذیر است؟
همواره یکی از سوالات مطرح شده از سوی والدین کودکان مبتلا به اوتیسم آن است که آیا می‌توان اتیسم را بدون مصرف دارو درمان کرد؟ تاکنون هیچ درمان از طریق دارویی برای اوتیسم کشف نشده است. به بیان ساده‌تر هیچ دارویی وجود ندارد که بتوان با مصرف آن اوتیسم را به طور کلی درمان کرد. در حقیقت تجویز برخی از داروها برای کودکان مبتلا به این اختلال بدان معناست که این داروها می‌توانند به بهبود علائم کمک کرده و در جهت مثبت برای سایر درمان‌ها گام بردارند. درمان‌های اصلی بدون مصرف دارو شامل تحلیل رفتار کاربردی، رفتار درمانی شناختی، آموزش مهارت های اجتماعی، اتحاد درمانی حسی، کار درمانی، گفتار درمانی و بازی درمانی خواهند بود.
روش‌های درمان اوتیسم
همانطور که اشاره کردیم می‌توان با تشخیص زود هنگام اوتیسم علائم مربوط به آن را کاهش داد. این اقدام از طریق روش‌های درمانی موثری صورت می‌گیرد که هم از لحاظ علمی درست هستند و هم از لحاظ تجربی به اثبات رسیده‌اند. تنها کاری که شما به عنوان والدین این کودکان باید انجام دهید، تشخیص به موقع و صبر است. در ادامه به تعدادی از راهکار درمان اوتیسم اشاره خواهیم کرد:
روش aba
aba یا تحلیل رفتار کاربردی نوعی از انواع راهکار درمان اوتیسم به شمار می‌رود. این روش درمانی پذیرفته شده مورد تایید بسیاری از کلینیک‌های درمانی و متخصصان است. aba با بررسی رفتارهای کودکان مبتلا به این اختلال سعی در شناخت رفتارهای مثبت آنها دارد تا در جهت تشویق این رفتارها اقدام کند. به علاوه در زمان بروز آنها تلاش می‌کند تا کودک بتواند مهارت‌های مختلف خود را ارتقا دهد. به عبارتی در این روش درمانی پاداش دادن به مهارت‌ها و رفتارهای خوب و عدم واکنش به فعالیت‌های منفی سبب می‌شوند تا کودک رفتارهای نامناسب را کنار بگذارد و به اعمال مطلوب تشویق شود.
روش پکس
از دیگر راهکار درمان اتیسم می‌توان به برنامه پکس اشاره کرد. این برنامه که پایه گذاری آن به دهه ۸۰ میلادی باز می‌گردد، روشی برای ارتباط با کودکان مبتلا به اوتیسم تلقی میشود. به بیانی هدف از اجرای این برنامه آموزش آغاز برقراری ارتباط است. این برنامه به فرد یاد می‌دهد تا به کمک تصاویر به هدف خود که می‌تواند شامل رسیدن به خوراکی یا اسباب بازی باشد دست یابد.
روش کار برنامه پکس به این صورت است که برای هر وسیله یا شئ یک نماد تصویری در نظر گرفته میشود؛ به این ترتیب کودک باید با یادگیری آنها خواسته خود را اعلام کند و یک ارتباط را شروع نماید. در ادامه کودک باید سعی کند که با ترکیب تصاویر، خواسته‌های خود را به صورت جمله تقاضا نماید. همانطور که متوجه شدید یک کودک مبتلا به اوتیسم می‌تواند با این برنامه آموزشی تعامل و ارتباط هوشمندانه‌ای را برقرار کند و توانایی خود در ارتباطات را افزایش دهد. لازم به ذکر است در اجرای این برنامه والدین می‌توانند تاثیر بسزایی داشته باشند تا درمان کودک به خوبی پیش رود.
روش فلور تایم
فعالیت‌های فلور تایم به عنوان یک راهکار درمان اوتیسم بر مبنای سرعت بخشیدن به مهارت‌های ذهنی، اجتماعی و عاطفی کودکان مبتلا صورت می‌گیرد. در حقیقت هدف از انجام این فعالیت‌ها، تقویت ارتباط کودک با والدین، درمانگران و دیگر افراد است. برخلاف سایر درمان‌ها همچون aba که درمانگر نقش اصلی را به عهده دارد، نمی‌توان نقش مهم والدین در فلور تایم را نادیده گرفت.
فعالیت‌های فلور تایم با توجه به علایق و خواسته‌های کودک انتخاب میشود؛ برای مثال هنگام خواندن کتابی که فرزندتان به آن علاقمند است، سعی کنید اتفاقات درون داستان مانند صداها را برای کودک تداعی کنید تا تجربیات او در این باره افزایش یابد. هر چقدر که در بیان داستان کتاب بیشتر پیش می‌روید، سعی کنید که کودک را نیز در وقایع مشارکت دهید تا او نیز بتواند با توجه به فضای داستان فعل و انفعالات را شرح دهد. برای این کار می‌توانید از تقلید صدای حیوانات یا اسباب بازی‌های کودک استفاده کنید و یک فضای نمادین از شخصیت‌ها را به وجود آورید.
راهکارهای درمان اوتیسم
انواع راهکار درمان اوتیسم به روش‌های گفته شده محدود نمی‌شود؛ بلکه انواع مختلفی از راهکارها برای مقابله با این اختلال وجود دارد تا کودکان بتوانند آینده بهتری برای خود بسازند. سایر روش‌های درمانی به شرح زیر هستند:
تحلیل رفتار کاربردی
تحلیل رفتار کاربردی که پیش از این با عنوان aba به آن اشاره کردیم، به طور گسترده مورد استقبال متخصصان و درمانگران قرار گرفته است. این راهکار درمان اتیسم، شامل انواع مختلفی از استراتژی‌ها است که خوب است در ادامه به یک سری از آنها اشاره کنیم:
مداخله رفتاری فشرده اولیه
در این راهکار یک متخصص آموزش دیده از روش آموزشی خاصی برای تقویت رفتارهای مثبت و کاهش رفتارهای منفی کودکان کمتر از ۵ سال استفاده می‌کند. در نتیجه پس از مدتی با این روش، رفتارهای مطلوب همچون ارتباطات اجتماعی تقویت شده و پرخاشگری‌ها و آسیب به خود به حداقل می‌رسند.
مداخله زودهنگام مدل دنور
حضور والدین در برنامه‌های مربوط به مداخله زود هنگام مدل دنور لازم است. در این روش بازی‌های مختلف به همراهی درمانگر و والدین انجام میشود تا کودک بتواند مهارت‌های ارتباطی و شناختی خود را افزایش دهد و تعاملات اجتماعی مثبتی را پیش بگیرد. این روش برای کودکان ۱۲ تا ۴۸ ماهه موثر خواهد بود.
آموزش آزمایشی گسسته
در این روش درمانگر پس از آموزش یک سری مراحل رفتاری یا پاسخ مورد نظر سعی می‌کند که از آنها امتحان گرفته و در نهایت پاداشی برای پاسخ‌های صحیح در نظر می‌گیرد.
مداخله کلامی
در مداخله کلامی که نوعی aba محسوب میشود، برای آموزش مهارت‌های کلامی تلاش خواهد شد.
آموزش پاسخ‌محور
یکی دیگر از رویکردهای متعهد به aba، آموزش پاسخ محور است. در این روش کودک را مجبور می‌کنند که برای رسیدن به خواسته‌اش صحبت کند و آغازگر یک مهارت اجتماعی باشد. برای این کار درمانگر با قرار دادن اسباب بازی دلخواه کودک در موقعیتی دور از دسترس او قصد دارد تا کودک را برای به دست آوردن آن به صحبت تشویق کند.
رفتار درمانی شناختی
یکی از جواب دهنده‌ترین راهکار درمان اوتیسم، رفتار درمانی شناختی است. این روش یا به اصطلاح CBT به جلساتی گفته میشود که در آن به فرد مبتلا به اوتیسم آموزش‌هایی درباره ارتباط تنگاتنگ افکار و رفتارها داده میشود. این روش بدون دارو به کودک یاد می‌دهد تا بتواند احساسات خود را کشف کرده و پس از مدتی در تنظیم و کنترل آنها توانایی کسب کند؛ در نتیجه با این راهکار کودک می‌تواند با موقعیت‌های اجتماعی ناخوشایند و مشکلات زندگی بجنگد. البته باید توجه داشته باشید که این روش درمانی تنها به صورت یک جلسه جواب نمی‌دهد؛ بلکه باید جلسات متعددی گذرانده شود تا بتوان اثرات آن را مشاهده کرد.
آموزش مهارت‌های اجتماعی
برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم با ارتباط با دیگران مشکل دارند. در حقیقت این مسئله برای آنها یک چالش بزرگ است که والدین باید فکری به حال آن کنند. با استفاده از آموزش مهارت‌های اجتماعی، امکان مقابله با این چالش وجود دارد. در واقع درمانگر در این روش تمام سعی خود را می‌کند تا با به کارگیری متدهای مختلف، مهارت‌های اجتماعی را به کودک آموزش دهد. در این جلسات تمام موارد از جمله نحوه مکالمه، حل مسئله، خواندن علائم عاطفی و … آموزش داده میشود تا فرد بتواند راحت‌تر با دیگران ارتباط برقرار کرده و در تعاملات اجتماعی خود موفق‌تر عمل نماید.
اتحاد درمانی حسی
از دیگر راهکار درمان اوتیسم بدون مصرف دارو می‌توان به اتحاد درمانی اشاره کرد. یکی از موضوعاتی که در کودکان مبتلا به اوتیسم به وفور دیده میشود، تحت تاثیر قرار گرفتن توسط محرک‌های حسی است. این بدان معناست که این کودکان با شنیدن صداهای خاصی یا بوئیدن بوی مخصوصی فورا تحت تاثیر قرار گرفته و رفتارهایی همچون ناراحتی از خود نشان می دهند. اتحاد درمانی در اینجور موارد به کمک فرد مبتلا می‌آید تا به او کمک کند که در مواجهه با این محرک‌های حسی ری اکشن درستی از خود نشان دهند. البته باید توجه داشته باشید که این روش درمانی باید تحت نظر درمانگر و در یک کلینیک معتبر صورت بگیرد. به عنوان یک نمونه کاردرمانی اتاق تاریک سبب تقویت حواس شنوایی، بینایی، لامسه و … در افراد مبتلا میشود.
کار درمانی
ناتوانی در مستقل زندگی کردن یکی از مشکلاتی است که افراد مبتلا به اوتیسم با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. فرقی نمی‌کند که این افراد کودک باشند یا بزرگسال، به هر حال ممکن است در مهارت‌های روزمره همچون لباس پوشیدن، خود مراقبتی، تغذیه و … مشکل داشته باشند. برای مثال اگر یک کودک در انجام فعالیت‌هایی همچون غذا خوردن، نظافت و لباس پوشیدن که برای پیش بردن زندگی ضروری هستند مشکل داشته باشد، کاردرمانی به عنوان یک راهکار درمان اتیسم می‌تواند با تمرکز بر روی نیازهای او موثر باشد. به علاوه بزرگسالان مبتلا به این اختلال نیز که در مهارت‌هایی همچون غذا پختن، نظافت و دیگر کارهای خود مشکل دارند، می‌توانند با این روش یاد بگیرند که با استفاده از روش‌هایی همچون بهره‌گیری از برخی وسایل کمکی مهارت‌های خود را بهبود ببخشند. برای برطرف کردن این اختلالات مراجعه به کاردرمانی اتیسم در تهران می‌تواند راه موثری باشد
گفتار درمانی
افراد مبتلا به اوتیسم که در مهارت‌های ارتباطی ضعیف هستند، می‌توانند از گفتار درمانی کمک بگیرند. در واقع یک کودک که نمی‌تواند ارتباطات خود را شکل دهد، گفتار درمانی با تقویت مهارت‌های کلامی و غیر کلامی می‌تواند به او کمک کند. در این راهکار درمان اوتیسم درمانگر تلاش می‌کند تا از طریق توصیف احساسات و صحبت درباره اشیا، اشخاص و همچنین شناسایی آنها به کودک شما مهارت‌های کلامی را آموزش دهد. همچنین در بهترین گفتار درمانی غرب تهران تمرین‌هایی به فرد آموزش داده میشود تا بتواند جمله‌ها را با استفاده از واژگان بسازد و سرعت استفاده از کلمات را طی مکالمات افزیش دهد. در رابطه با مهارت‌های غیر کلامی نیز درمانگر کودک شما را در رابطه با زبان اشاره یا با استفاده از تصاویر راهنمایی می‌کند؛ برای مثال ممکن است به او ارتباط غیر کلامی همچون تماس چشمی را آموزش دهد.
بازی درمانی
برای کودکان ارائه آموزش‌های لازم با استفاده از بازی‌ها روش بسیار کمک کننده‌ای است. این روش درمانی در نهایت سبب میشود تا مهارت‌ها، روابط اجتماعی، عاطفی و مهارت‌های زبانی کودک تقویت شده و قدرت تفکر او افزایش یابد.
نوروفیدبک در درمان اوتیسم
نوروفیدبک یکی از روش‌های نوین و غیرتهاجمی در درمان اوتیسم است که با استفاده از الکتروانسفالوگرام (EEG) فعالیت مغز را در زمان واقعی نظارت می‌کند. این روش به افراد مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا با دریافت بازخوردهای دیداری یا شنیداری، الگوهای امواج مغزی خود را تنظیم کنند. هدف اصلی نوروفیدبک، بهبود عملکرد مغز و کاهش علائم اوتیسم از جمله مشکلات ارتباطی، تعاملات اجتماعی و رفتارهای تکراری است.
یکی از مزایای نوروفیدبک این است که به مغز آموزش می‌دهد تا به طور خودکار عملکرد بهتری داشته باشد. این روش می‌تواند به بهبود تمرکز، کاهش اضطراب و افزایش توانایی‌های شناختی کمک کند. در واقع نوروفیدبک به عنوان یکی از بهترین راه‌های درمان اوتیسم شناخته میشود؛ زیرا بدون نیاز به دارو و با استفاده از تکنیک‌های طبیعی به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند.
در جلسات نوروفیدبک، فرد مبتلا به اوتیسم با استفاده از الکترودهایی که به سر متصل می‌شوند، فعالیت مغزی خود را مشاهده می‌کند و با دریافت بازخوردهای مثبت، تلاش می‌کند تا الگوهای مغزی خود را بهبود بخشد. این فرآیند به مرور زمان باعث تقویت مهارت‌های شناختی و رفتاری فرد میشود و می‌تواند به کاهش علائم اوتیسم کمک کند.
اگر اوتیسم درمان نشود چه میشود؟
اگر اوتیسم درمان نشود، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر زندگی فرد مبتلا و خانواده‌اش داشته باشد. افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است با مشکلات جدی در زمینه‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری مواجه شوند. این مشکلات شامل ناتوانی در برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، مشکلات در تعاملات اجتماعی و رفتارهای تکراری و محدود است. عدم درمان نیز باعث انزوای اجتماعی، کاهش کیفیت زندگی و حتی مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی خواهد شد.
یکی از مهم‌ترین نکات و بهترین راه درمان اوتیسم، تشخیص و مداخله زود هنگام است. بهترین زمان درمان اوتیسم در سنین کودکی، به ویژه قبل از سه سالگی است. در این سنین، مغز کودکان انعطاف‌پذیری بیشتری دارد و مداخلات درمانی می‌تواند تأثیرات مثبت بیشتری داشته باشد. درمان زودهنگام می‌تواند به بهبود مهارت‌های اجتماعی، ارتباطی و رفتاری کودکان کمک کند و از پیشرفت مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.
در صورت عدم درمان، افراد مبتلا به اوتیسم ممکن است در بزرگسالی با مشکلات بیشتری مواجه شوند. این مشکلات شامل ناتوانی در یافتن شغل، مشکلات در روابط بین فردی و حتی نیاز به حمایت‌های مداوم خواهد بود. بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام اوتیسم می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا و کاهش بار روانی و مالی بر خانواده‌ها کمک کند.
چگونه می‌توان از درمان بیشترین بهره را برد
برای بهره‌برداری حداکثری از درمان، ابتدا باید به تشخیص صحیح و دقیق دست یافت. این امر به شما کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسبی را انتخاب کنید که به نیازهای خاص شما پاسخ دهد. همکاری فعال با درمانگر و پیگیری دقیق توصیه‌ها و تمرینات ارائه شده نیز بسیار مهم است. همچنین، ایجاد یک محیط حمایتی در خانه و محل کار می‌تواند به بهبود نتایج درمان کمک کند.
یکی از عوامل کلیدی در موفقیت درمان، انتخاب یک مرکز تخصصی و معتبر است. بهترین مرکز تشخیص اوتیسم در تهران با ارائه خدمات تخصصی و تیمی از متخصصان مجرب، می‌تواند به شما کمک کند تا از درمان بیشترین بهره را ببرید. این مراکز با استفاده از روش‌های نوین و تجهیزات پیشرفته، برنامه‌های درمانی متناسب با نیازهای فردی را ارائه می‌دهند. در نهایت لازم به ذکر است که پیگیری مداوم و ارزیابی دوره‌ای پیشرفت‌ها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این کار به شما امکان می‌دهد تا در صورت نیاز، تغییرات لازم را در برنامه درمانی خود اعمال کنید و به نتایج بهتری دست یابید. با توجه به این نکات، می‌توانید از درمان خود بیشترین بهره را ببرید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.
کلینیک پازل؛ بهترین کار درمانگر اتیسم در تهران
راهکار درمان اوتیسم زمانی می‌تواند اثربخش باشد که به موقع به کار گرفته شود. ما در کلینیک پازل در غرب تهران با کار درمانگران، گفتار درمانگران، روانشناسان، متخصصان و … حرفه‌ای و باتجربه به برطرف کردن مشکل کودکان شما می‌پردازیم. در مجموعه ما پس از انجام بررسی‌های لازم، بهترین راهکارهای درمانی به کار گرفته شده تا هرچه سریعتر مبارزه با اتیسم آغاز شود. پیشنهاد میشود که در صورت مشاهده علائم مشکوک در فرزندتان فورا به کلینیک پازل؛ کاردرمانی اوتیسم در تهران مراجعه نمایید و زمان را از دست ندهید.
